Ընդհանրապես, ցանկացած ժողովրդական ադաթ, ավանդույթ, ծես ու սովորույթ սովորաբար իր առաջացման սկզբնական վիճակում լուրջ հիմնավորում, իմաստ ու նպատակ է ունենում։ Ժամանակի ընթացքում իմաստը քիչ–քիչ մոռացվում է, սովորույթը ձևափոխվում է՝ հաճախ աբսուրդի հասնելով։ Այս ամենի արդյունքում, ժամանակին օգտակար, հստակ նպատակ ունեցող սովորույթը, իմաստազրկվելով ու խեղաթյուրվելով, բեռ է դառնում մարդկանց գլխին՝ խանգարում է նորմալ ապրելուն, նորմալ մարդկային հարաբերություններին։
Նույն ձևով, մինչև ամուսնությունը կուսությունը պահպանելու ադաթն ըստ երևույթին մի ինչ–որ իմաստ է ունեցել, բայց իմաստը մոռացվել է ու արդյունքում այսօր ունենք «կարմիր խնձոր» կոչվող այլանդակությունը, բազմաթիվ կույս պոռնիկներ ու dvgray–ի ասած ապրանքային վերաբերմունքը կնոջ նկատմամբ։ 
Իսկ ո՞րն է կուսությունը պահպանելու ադաթի մոռացված իմաստը։ 
Ադաթի առաջացման ամենահավանական պատճառը կարծում եմ գիտական աշխարհում «телегония» տերմինով հայտնի երևույթն է, որի նկարագրությունը հանդիպում է նաև տարբեր երկրների ժողովրդական գիտելիքներում։ 
Փորձեմ հակիրճ ներկայացնել տելեգոնիա(հայերեն ճիշտ թարգմանությունը չգիտեմ) երևույթի հիմնական էությունը։ Ըստ այդ տեսության, երեխայի ստեղծման, նրա հոգեբանական ու ֆիզիոլոգիական ձևավորման վրա ազդում են ոչ միայն երեխայի բիոլոգիական հայրն ու մայրը, այլ նաև նրա ծնողների առաջին զուգընկերները։
Այս երևույթի գոյության մասին կան հակասական կարծիքներ։ Ժամանակակից գիտության կողմից այն դեռևս ապացուցված չի համարվում։ Որոշ գիտնականներ ընդունում են տելեգոնիա երևույթի գոյությունը, շատերն էլ կտրականապես ժխտում են։ Բազմաթիվ հին ժողովրդական գիտելիքներ ու հոգևոր ուսմունքներ ևս նշում են դրա մասին։ Կան բազմաթիվ խոսուն փաստեր ինչպես մարդկանց, այնպես էլ կենդանինների դեպքում։ 
Հավանաբար հենց սա է եղել կուսության ադաթի սկզբնական կորուսված իմաստը։ Չգիտեմ։ Գիտականորեն դեռևս ապացուցված չի։ Իսկ եթե իրոք կա՞ այդ երևույթը։ Պատկերացնու՞մ եք, այդ դեպքում ստացվում է, որ բազմաթիվ հայրեր իրականում իրենց երեխաների լիարժեք հայրերը չեն, քանի որ նրանց երեխայի ձևավորման վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել նաև մի երրորդ տղամարդ։
Ներկայացրածս ընդամենը ժողովրդական գիտելիք է ու դեռևս չապացուցված գիտական վարկած։ Ամեն մեկն ինքն է որոշում, անտեսի՞ այն, թե՝ ոչ…

Սևան Աղաջանյան

http://www.facebook.com/sevan.aghajanyan/posts/389739174467619